Diyarbakır’da Hesandin krizi meclise taşındı

Diyarbakır’ın Kulp İlçesi’nde bulunan Hesendin Yaylası’nda yürütülen maden çalışmaları meclis gündemine taşındı.

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, Diyarbakır’ın Kulp İlçesi’ndeki Hesendin Yaylası’nda maden arama çalışmalarını meclis gündemine taşıdı. Cupolo verdiği önergede, özel şirketlere verilen maden arama ruhsatları ve başlatılan yol yapım çalışmalarının doğaya ve halka etkilerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’ye sordu. “ETKİLERİ KAMUOYUNA AÇIKLANMALI” Cupolo, önergede “Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde bulunan Hasandin Yaylası’na 2023 yılında maden arama ruhsatı verildiği ve 2025 yılı itibarıyla bölgede yol yapım çalışmalarının başladığı basına yansımıştır. Bahsi geçen yayla, Kasor havzasında yer almakta olup 12’yi aşkın köyün içme suyu ve tarımsal sulama kaynağı durumundadır. Aynı zamanda yerel halkın geçim kaynakları olan küçükbaş hayvancılık, arıcılık ve yaylacılık faaliyetleri açısından yaşamsal öneme sahiptir. Söz konusu maden arama ve altyapı çalışmaları hem bölgedeki ekolojik dengeye hem de binlerce yurttaşın geçim ve yaşam hakkına tehdit oluşturabilecek niteliktedir. Bu nedenle yürütülen faaliyetlerin yasal dayanağı, çevresel etkileri ve toplumsal boyutunun kamuoyuna açıklanması gerekmektedir” ifadelerine yer verdi. BAKAN ÖZHASEKİ’YE RUHSAT SORUSU Ceylan Akça Cupolo, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’ye şu soruları sordu: 1. Hasandin Yaylası ve çevresinde hangi şirketlere, hangi tarihlerde maden arama ya da işletme ruhsatı verilmiştir? Bu ruhsatların kapsamı ve geçerlilik süreleri nedir? 2. Ruhsat verilen alan için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatılmış mıdır? Eğer başlatıldıysa sonuçları nelerdir ve bu sürece halkın katılımı ne düzeyde sağlanmıştır? 3. Söz konusu ruhsat sahasında yürütülen yol açma çalışmaları için Bakanlığınızdan veya ilgili kurumlardan alınmış bir izin mevcut mudur? Bu yolun kullanım amacı nedir? 4. Yayla çevresinde gerçekleşen faaliyetlerin Kasor havzasındaki su kaynakları, endemik bitki örtüsü ve tarıma elverişli topraklar üzerindeki etkilerine dair bir çevresel risk analizi yapılmış mıdır? Yapılmışsa olası etkiler nelerdir? 5. Hasandin Yaylası ve çevresindeki köylerde geçimini hayvancılık, tarım ve arıcılıkla sağlayan yurttaşların yaşam koşullarını tehdit edecek şekilde bir faaliyet yürütüldüğü iddiaları doğru mudur? Bu iddialar doğrultusunda herhangi bir sosyal etki değerlendirmesi yapılmış mıdır? Yurttaşların yaşam koşulları ile ilgili hangi önlemler alınmıştır? 6. Maden ruhsatı ve yol çalışmaları nedeniyle ormanlık alanlarda yapılan ağaç kesimi veya doğal alan tahribatına dair tespitleriniz var mıdır? Varsa nelerdir? Tahribatlara karşı alınmış önlemler nelerdir? 7. Bakanlığınız, söz konusu bölgedeki faaliyetlerin çevresel sürdürülebilirlik, biyolojik çeşitlilik ve halk sağlığı üzerindeki etkilerine ilişkin bir denetim süreci başlatmış mıdır? Başlatılmadıysa gerekçesi nedir? 8. Hasandin Yaylası ve çevresinde hali hazırda maden arama veya işletme faaliyeti yürüten şirketlerin çevreye verdikleri zararlarla ilgili Bakanlığınıza ulaşan herhangi bir tespit, şikâyet, denetim raporu veya idari işlem bulunmakta mıdır? Bu şirketlere çevre mevzuatına aykırı işlem nedeniyle uygulanan yaptırımlar var mıdır? 9. Diyarbakır ili Kulp ilçesi sınırları içerisinde şu anda kaç farklı bölgede maden arama veya işletme faaliyeti yürütülmektedir? Bu faaliyetler hangi şirketler tarafından, hangi tarihten itibaren yürütülmektedir? Ruhsat verilen sahalardaki arama/işletme faaliyetlerinin sonuçlarına ve denetim raporlarına ilişkin Bakanlığınızın elinde hangi veriler bulunmaktadır?